किन बाध्य पारिन्छ गोड्से बन्न !
नयाँ शक्तिका नेता डाक्टर बाबुराम भट्टराईमाथि पृथ्वीनारायण क्याम्पस पोखराको एक कार्यक्रममा जुत्ता प्रहार गरियो । जुत्ता प्रहार गर्ने २९ वर्षीय सञ्जीव भट्टराई सोही क्याम्पसमा एमए अध्ययनरत विद्यार्थी हुन् । कार्यक्रमको अघिल्लो पङ्क्तिमा बसेका भट्टराईको जुत्ताले डाक्टर भट्टराईलाई चुम्न सकेन । डाक्टर भट्टराईका समर्थकबाट सामान्य कुटपिट सहँदै पुलिस कस्टडी पुगेका सञ्जीवको अभिव्यक्ति सुन्दा उनी निक्कै रुष्ट भएको पाइन्छ ।
सुन्दर भविष्यको कल्पना गर्दै एमए अध्ययनरत सञ्जीवले किन डाक्टर भट्टराईमाथि जुत्ता प्रहार गर्ने निर्णय लिए ? किन उनले अरू विकल्प देखेनन् ? के सामान्य घटनाले गर्दा नै उनी जुत्ता हान्ने निर्णय गर्न पुगेका हुन् त ? उनले जुत्ता प्रहारमार्फत डाक्टर भट्टराई र नेपाली राजनीतिलाई दिन चाहेको सन्देश के थियो ? आफ्नो जीवन र भविष्य नै दाउमा राखेर जुत्ता हान्ने निर्णयमा पुग्नु उनको व्यक्तिगत कारण हो कि, देशकै बाध्यता हो ? यी तमाम सवालले हाम्रो युवा पुस्तालाई चिमोट्दै छ ।
पूर्वीय दर्शनले सिकाएको आदर, मान, सम्मानलाई मिल्काउँदै देशको प्रधानमन्त्रीजस्तो गरिमामय पदमा पुगेका डाक्टर भट्टराई एउटा शिक्षित युवाद्वारा गरिएको सार्वजनिक बेइज्जतीलाई कसरी ग्रहण गर्दै होलान् ? हाम्रोसामु उभिएका सवालका जवाफ एउटै र सर्वमान्य आउने आशा यो पङ्क्तिकारले कदापि गर्दैन । साथै यो घटना केही पनि होइन, यसले केही फरक पार्दैन भन्ने पक्षमा पनि छैन । त्यसैले यो जुत्ता प्रकारणले निम्त्याएका केही अहम् सवालतिर केन्द्रित हुने सोच नै लेख लेखिने आधार हो भन्न सकिन्छ ।
हाम्रो पूर्वीय दर्शनले टाउको (शिर) र खुट्टा (पैताला) को महत्व राम्रोसँग बुझेको छ । शिरमा चन्दन लगाउने (दिमाग शान्त राख्न) पैतालामा खराउ लगाउने (धुलो र काँडाबाट बच्न) चलनको सुरुवात गर्नुको मतलब दिमागमार्फत खुट्टाको चाल तय गर्नु थियो भन्ने बुझ्न सकिन्छ । पश्चिमा शिक्षाले अशान्त मन र मस्तिष्क बोकेर अशान्त खुट्टा लिएर हिँड्ने मानिस जुत्तालाई धनको प्रतीक पनि मान्छन् ।
गरिबले जुत्ता लगाउन नसक्ने हुँदा जुत्ता लगाउने मानिस धनीमा दर्ज हुने सोचले धुलो लागेको खाली खुट्टा सामाजिक सम्मानका लागि अनुपयुक्त हुन्छ भन्ने मान्यतामा धनीहरू अडिग छन् । एउटा शिक्षित युवाले धुलो लागेका जुत्ता वा पैतालाको जुत्ता देशको पूर्वप्रधानमन्त्रीमाथि प्रहार गर्दै दिएको सन्देश सायद डाक्टर बाबुरामको दिमागको स्थान त्यही धुलो लागेको खुट्टा समान नै छ भन्नु थियो कि ?
समाजमा स्थापित व्यक्तिलाई सार्वजनिक बेइज्जती गर्ने कार्यको सुरुवात कहिलेदेखि भयो ? किन र कसरी सार्वजनिक बेइज्जत गरियो ? सम्पूर्ण विषयवस्तु र व्यक्तिको पछि लाग्ने हो भने विशाल ग्रन्थ बन्नेमा कुनै शङ्का छैन । हाम्रै देश नेपाललगायत विश्वमा चर्चित अमेरिकासमेत अछुतो नरहेको जुत्ता प्रकरणमा अस्ट्रेलिया, भारत, आयरल्यान्ड, ताइवान हङकङ, पाकिस्तान, बेलायतलगायत थुप्रै देशका प्रमुखले जुत्ता प्रहार सहिसक्दा त्यसबाट नेपाल अछुतो रहने कुरै भएन ।
जुत्ता प्रहार गर्नेहरूले पक्षपात नगर्दा आफ्नो हिस्सामा जुत्ता प्राप्त गर्ने हिलारी क्लिन्टन अमेरिका विदेशमन्त्री, जितनराम माझी मुख्यमन्त्री बिहार, ओमार अब्दुल्लाह जम्मु–कस्मिर मुख्यमन्त्री, अरबिन्द केजरीवाल दिल्ली मुख्यमन्त्री, नवीन जिन्दल मन्त्री भारत, पी. चिदम्बरम् गृहमन्त्री भारतलगायत थुप्रै छन् । यिनै घटनाबाट शिक्षा लिँदै हाम्रै देश नेपाल आइपुगेको जुत्ता प्रहार न नयाँ हो, न मौलिक नै । पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले प्राप्त गरिसकेको कुर्सी उपहार (कुर्ची प्रहार भइसकेको ), पूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले थप्पड पाउनासाथ प्रधानमन्त्री पद प्राप्त गरेको इतिहासमा डाक्टर बाबुरामले पनि नाम लेखाउने मौका पाउनुले थप्पड, कुर्ची हुँदै जुत्तासमेत स्थापित हुन जाने पक्कापक्की नै छ ।
१४ डिसेम्बर २००८ मा अमेरिकी राष्ट्रपति जर्ज डब्लू बुसलाई जुत्ता प्रहार गर्दै चर्चामा आएका अल जैदीको सिको गर्दै भएको जुत्ता प्रहार सहने थुप्रै राष्ट्रप्रमुखलाई एकपटक सम्झनु न्याय सङ्गत नै देखिन्छ । भारतीय प्रधानमन्त्री मनमोहन सिंह, पाकिस्तानी राष्ट्रपति आसिफ अली जर्दारी, जोन हवार्ड प्रधानमन्त्री अस्ट्रेलिया, परबेज मुसर्रफ पाकिस्तान राष्ट्रपतिलाई जुत्ता प्रहार भएको हामी सबैको जानकारीकै घटना हुन् ।
जुत्ता प्रहार गर्नेहरूले पक्षपात नगर्दा आफ्नो हिस्सामा जुत्ता प्राप्त गर्ने हिलारी क्लिन्टन अमेरिका विदेशमन्त्री, जितनराम माझी मुख्यमन्त्री बिहार, ओमार अब्दुल्लाह जम्मु–कस्मिर मुख्यमन्त्री, अरबिन्द केजरीवाल दिल्ली मुख्यमन्त्री, नवीन जिन्दल मन्त्री भारत, पी. चिदम्बरम् गृहमन्त्री भारतलगायत थुप्रै छन् । यिनै घटनाबाट शिक्षा लिँदै हाम्रै देश नेपाल आइपुगेको जुत्ता प्रहार न नयाँ हो, न मौलिक नै । पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले प्राप्त गरिसकेको कुर्सी उपहार (कुर्ची प्रहार भइसकेको ), पूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले थप्पड पाउनासाथ प्रधानमन्त्री पद प्राप्त गरेको इतिहासमा डाक्टर बाबुरामले पनि नाम लेखाउने मौका पाउनुले थप्पड, कुर्ची हुँदै जुत्तासमेत स्थापित हुन जाने पक्कापक्की नै छ ।
गलत नेतालाई भोट दिने परम्परा हाम्रो देशमा पहिल्यैदेखि थियो नै । त्योभन्दा खतरा गलत सोच भएका नेतालाई सही भन्ने हाम्रा युवा जमातमा घट्ने थप्पड, कुर्सी प्रहार र जुत्ता प्रहार काण्डले के कुरा लक्षित गर्दै छ ? बुझ्न र जान्न एकपटक नेता र राजनीतिबारे सामान्य ज्ञान राख्नुपर्ने देखिन्छ । सामान्य भाषामा राजनीति एक कला हो साथै सरकारको विज्ञान पनि हो । राजनीतिले एक्सन, प्राक्टिस र नीति निर्माणलाई मार्गदर्शन गर्ने गर्दछ । मानव गतिविधिको सिद्धान्त पनि हो राजनीति । शायद यही बुझेर हुनुपर्छ, ग्रिकहरूले सबैभन्दा पहिला भनिदिए । राजनीति एक अध्ययन हो, जसले शक्तिको वितरण र स्रोत परिचालनमार्फत जनतासँग सम्बन्ध गाँस्न सिकाउँछ । यस्तो व्यक्ति जसले उच्च स्थान राख्दै आफ्नो क्षेत्रको हरेक गतिविधिमा विभिन्न क्रियाकलाप गर्न सक्षम र अरूलाई प्रभावित पार्न सक्छ, ऊ नै नेता कहलाउन सक्छ ।
अरूको कामको प्रशंसा, अरूलाई विश्वास गर्ने, अरूको मद्दत गर्ने, म कहिल्यै गलत छैन नभन्ने, हामी गर्न सक्छौँ भन्ने विचारबाट उठेको मानिस नै नेता हो । तर, हाम्रो देशमा अरूको प्रशंसा, विश्वास, मद्दत, आफूले मात्र गर्न सक्ने र जीवनमा गल्ती गर्दै कहिल्यै गल्तीलाई स्वीकार नगर्ने व्यक्ति नेता बन्ने क्रियाकलापको पछिल्लो कडी जुत्ता प्रहारसँग सम्बन्धित छ भन्ने दह्रो प्रमाण हो । हुँदैन कहिल्यै नभन्ने, भनेको कुरा कहिल्यै पूरा नगर्ने रोगबाट ग्रसित नेताहरूको गतिविधिबाट वाक्कदिक्क भएका युवा जमात र रुष्ट नेपाली जनता, नेताको विगत र वर्तमानको भिन्नताबाट चिढिनु नै सभ्य समाजले स्वीकार नगर्ने कार्यलाई आत्मासात् गर्न पुग्नु हो ।
बीपी कोइराला भन्ने गर्थे– साहित्यमा ठूला मानिस पनि नाङ्गिन सक्छन्, तर राजनीतिमा बच्चाले पनि लुगा लगाउनुपर्छ । यो भनाइको ठीक विपरीत आफ्नो जीवनको अधिकांश समय माक्र्सवादी सिद्धान्तअनुसार समाज परिवर्तनको नारा दिँदै देशमा हिंसा, हत्या, अस्थिरता, महँगी, भ्रष्टाचार र जातीय घृणालाई फलाउँदै, फुलाउँदै आफैँद्वारा निर्मित संविधानलाई जन्म दिनेबित्तिकै मिल्काएर हिँड्ने नयाँ दर्शनका यात्री डाक्टर भट्टराइलाई जुत्ता प्रहार गरिनु सही थियो कि थिएन ? बहसको विषय बन्न सक्छ ।
एउटा राष्ट्रले निर्माण गर्ने नेताले देशलाई कति दुःख दिन सक्छ र कति फाइदा दिन सक्छ ? हेर्ने हो भने ध्वंशमा बाबुराम र निर्माणमा ली क्वान (सिंगापुर) हुन् भन्ने जान्ने युवाहरू नै आफ्नो भविष्य अन्धकार देख्दा जुत्ता हान्न तयार हुन्छन् भन्नुपर्ने स्थिति आइलागेको छ । सभ्य समाजले हिंसा र अभद्र व्यवहारलाई जायज मान्न सक्दैन, तर जनताको भावना र विद्रोहलाई सिद्धान्त, नीति, नियम र कानुनले रोक्न र छेक्न सक्दैन भन्ने प्रमाण पछिल्लो जुत्ता प्रकरण हो । आफ्नै सिद्धान्तको लुगा फालेर नयाँ विकासवादको फर्मुलामा हिँडेका डाक्टर भट्टराईलाई बीपीको भनाइले प्रभाव पार्न नसक्दा उनी आज नाङ्गो अवस्थामा आइपुगेका छन् ।
भाषण गर्न जान्ने, जेल बस्न पछि नहट्ने, झुटा कुरा गर्न खप्पीस, चिप्लो कुरा गर्न माहिर, जनताको जेसुकै होस् आफ्नो प्रगति निरन्तर होस् भन्ने चिन्तन नै उनीहरूको पहिलाको सिद्धान्त र हालको व्यवहार नमिल्नुका कारण हुन् । अलिअलि गान्धीको अहिंसामा लेनिनको हिंसा मिसाउने कला, वाल्मीकि (रत्नाकर डाँकु) को विगतसँग रामायणकालीन कथा जोड्दै आफ्नो छवि मिलाउने हर्कतले दिग्भ्रमित सोझा जनता र शिक्षित युवा जमातको थप्पड, कुर्सी र जुत्ता विद्रोहले नाथुराम गोड्से बनाउने त होइन ? सवाल गम्भीर छ ।
भारतको पुनामा १९ मे १९१० मा जन्मिएका (विनायक वामान राव गोड्सेका पुत्र) नाथुराम गोड्से जीवनभर गान्धीका प्रशंसक थिए । गान्धी सिद्धान्तले प्रभावित हिन्दू गोड्से गान्धीद्वारा १९४७ मा भारत विभाजन गरिएको घटनापछि विद्रोही बन्दै १९४८ मा महात्मा गान्धी हत्याको कारक बन्न पुगे । आफूले जीवनभर सही मानेको व्यक्तिको कामबाट असन्तुष्ट बन्दै सोही व्यक्तिको हत्या गर्न बाध्य हुने गोड्सेको विद्रोह नेपालमा भित्रिएको जुत्ता विद्रोहभन्दा माथि नपठाउन राजनीतिका खेलाडीहरू बाबुरामलगायत सबैले सोच्ने बेला भइसकेको छ ।
विश्व राजनीतिबाट प्रभावित भौतिकवादी संस्कार र संस्कृतिले जागृत युवाहरू फगत नेताको सिद्धान्त र चिप्ला कुरा सुन्दै उनीहरूको विगत र बर्तमान नियाल्दै बस्न तयार नहुने उद्घोष कतै गोड्से मार्ग रोज्न बाध्य हुँदै छैन ? वा उनीहरूको मनोभावनाले चाहेको न्यूनतम् मानवीय सुविधा प्राप्त नहुँदा गोड्से–मार्ग नै नयाँ सिद्धान्त बन्ने त होइन ? नीति र राजनीतिको भेदलाई समयमै व्यवस्थापन गर्न चुक्नुलाई राज्यले कतिसम्म र कहिलेसम्म थेग्न सक्ला ? तमाम घटनाबाट के निष्कर्षमा पुग्न सकिन्छ भने जुत्ता वा गोड्से–संस्कृतिको जग भनेको नेताहरूको सिद्धान्त र व्यवहारको फरकले जन्मने घटना हुन् । यसको व्यवस्थापन भनेको सिद्धान्त र व्यवहारमा एकरूपता नै हो । आगे जुत्ता खानेहरूकै मर्जी !
पूर्वीय दर्शनले सिकाएको आदर, मान, सम्मानलाई मिल्काउँदै देशको प्रधानमन्त्रीजस्तो गरिमामय पदमा पुगेका डाक्टर भट्टराई एउटा शिक्षित युवाद्वारा गरिएको सार्वजनिक बेइज्जतीलाई कसरी ग्रहण गर्दै होलान् ? हाम्रोसामु उभिएका सवालका जवाफ एउटै र सर्वमान्य आउने आशा यो पङ्क्तिकारले कदापि गर्दैन । साथै यो घटना केही पनि होइन, यसले केही फरक पार्दैन भन्ने पक्षमा पनि छैन । त्यसैले यो जुत्ता प्रकारणले निम्त्याएका केही अहम् सवालतिर केन्द्रित हुने सोच नै लेख लेखिने आधार हो भन्न सकिन्छ ।
हाम्रो पूर्वीय दर्शनले टाउको (शिर) र खुट्टा (पैताला) को महत्व राम्रोसँग बुझेको छ । शिरमा चन्दन लगाउने (दिमाग शान्त राख्न) पैतालामा खराउ लगाउने (धुलो र काँडाबाट बच्न) चलनको सुरुवात गर्नुको मतलब दिमागमार्फत खुट्टाको चाल तय गर्नु थियो भन्ने बुझ्न सकिन्छ । पश्चिमा शिक्षाले अशान्त मन र मस्तिष्क बोकेर अशान्त खुट्टा लिएर हिँड्ने मानिस जुत्तालाई धनको प्रतीक पनि मान्छन् ।
गरिबले जुत्ता लगाउन नसक्ने हुँदा जुत्ता लगाउने मानिस धनीमा दर्ज हुने सोचले धुलो लागेको खाली खुट्टा सामाजिक सम्मानका लागि अनुपयुक्त हुन्छ भन्ने मान्यतामा धनीहरू अडिग छन् । एउटा शिक्षित युवाले धुलो लागेका जुत्ता वा पैतालाको जुत्ता देशको पूर्वप्रधानमन्त्रीमाथि प्रहार गर्दै दिएको सन्देश सायद डाक्टर बाबुरामको दिमागको स्थान त्यही धुलो लागेको खुट्टा समान नै छ भन्नु थियो कि ?
समाजमा स्थापित व्यक्तिलाई सार्वजनिक बेइज्जती गर्ने कार्यको सुरुवात कहिलेदेखि भयो ? किन र कसरी सार्वजनिक बेइज्जत गरियो ? सम्पूर्ण विषयवस्तु र व्यक्तिको पछि लाग्ने हो भने विशाल ग्रन्थ बन्नेमा कुनै शङ्का छैन । हाम्रै देश नेपाललगायत विश्वमा चर्चित अमेरिकासमेत अछुतो नरहेको जुत्ता प्रकरणमा अस्ट्रेलिया, भारत, आयरल्यान्ड, ताइवान हङकङ, पाकिस्तान, बेलायतलगायत थुप्रै देशका प्रमुखले जुत्ता प्रहार सहिसक्दा त्यसबाट नेपाल अछुतो रहने कुरै भएन ।
जुत्ता प्रहार गर्नेहरूले पक्षपात नगर्दा आफ्नो हिस्सामा जुत्ता प्राप्त गर्ने हिलारी क्लिन्टन अमेरिका विदेशमन्त्री, जितनराम माझी मुख्यमन्त्री बिहार, ओमार अब्दुल्लाह जम्मु–कस्मिर मुख्यमन्त्री, अरबिन्द केजरीवाल दिल्ली मुख्यमन्त्री, नवीन जिन्दल मन्त्री भारत, पी. चिदम्बरम् गृहमन्त्री भारतलगायत थुप्रै छन् । यिनै घटनाबाट शिक्षा लिँदै हाम्रै देश नेपाल आइपुगेको जुत्ता प्रहार न नयाँ हो, न मौलिक नै । पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले प्राप्त गरिसकेको कुर्सी उपहार (कुर्ची प्रहार भइसकेको ), पूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले थप्पड पाउनासाथ प्रधानमन्त्री पद प्राप्त गरेको इतिहासमा डाक्टर बाबुरामले पनि नाम लेखाउने मौका पाउनुले थप्पड, कुर्ची हुँदै जुत्तासमेत स्थापित हुन जाने पक्कापक्की नै छ ।
१४ डिसेम्बर २००८ मा अमेरिकी राष्ट्रपति जर्ज डब्लू बुसलाई जुत्ता प्रहार गर्दै चर्चामा आएका अल जैदीको सिको गर्दै भएको जुत्ता प्रहार सहने थुप्रै राष्ट्रप्रमुखलाई एकपटक सम्झनु न्याय सङ्गत नै देखिन्छ । भारतीय प्रधानमन्त्री मनमोहन सिंह, पाकिस्तानी राष्ट्रपति आसिफ अली जर्दारी, जोन हवार्ड प्रधानमन्त्री अस्ट्रेलिया, परबेज मुसर्रफ पाकिस्तान राष्ट्रपतिलाई जुत्ता प्रहार भएको हामी सबैको जानकारीकै घटना हुन् ।
जुत्ता प्रहार गर्नेहरूले पक्षपात नगर्दा आफ्नो हिस्सामा जुत्ता प्राप्त गर्ने हिलारी क्लिन्टन अमेरिका विदेशमन्त्री, जितनराम माझी मुख्यमन्त्री बिहार, ओमार अब्दुल्लाह जम्मु–कस्मिर मुख्यमन्त्री, अरबिन्द केजरीवाल दिल्ली मुख्यमन्त्री, नवीन जिन्दल मन्त्री भारत, पी. चिदम्बरम् गृहमन्त्री भारतलगायत थुप्रै छन् । यिनै घटनाबाट शिक्षा लिँदै हाम्रै देश नेपाल आइपुगेको जुत्ता प्रहार न नयाँ हो, न मौलिक नै । पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले प्राप्त गरिसकेको कुर्सी उपहार (कुर्ची प्रहार भइसकेको ), पूर्वप्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले थप्पड पाउनासाथ प्रधानमन्त्री पद प्राप्त गरेको इतिहासमा डाक्टर बाबुरामले पनि नाम लेखाउने मौका पाउनुले थप्पड, कुर्ची हुँदै जुत्तासमेत स्थापित हुन जाने पक्कापक्की नै छ ।
गलत नेतालाई भोट दिने परम्परा हाम्रो देशमा पहिल्यैदेखि थियो नै । त्योभन्दा खतरा गलत सोच भएका नेतालाई सही भन्ने हाम्रा युवा जमातमा घट्ने थप्पड, कुर्सी प्रहार र जुत्ता प्रहार काण्डले के कुरा लक्षित गर्दै छ ? बुझ्न र जान्न एकपटक नेता र राजनीतिबारे सामान्य ज्ञान राख्नुपर्ने देखिन्छ । सामान्य भाषामा राजनीति एक कला हो साथै सरकारको विज्ञान पनि हो । राजनीतिले एक्सन, प्राक्टिस र नीति निर्माणलाई मार्गदर्शन गर्ने गर्दछ । मानव गतिविधिको सिद्धान्त पनि हो राजनीति । शायद यही बुझेर हुनुपर्छ, ग्रिकहरूले सबैभन्दा पहिला भनिदिए । राजनीति एक अध्ययन हो, जसले शक्तिको वितरण र स्रोत परिचालनमार्फत जनतासँग सम्बन्ध गाँस्न सिकाउँछ । यस्तो व्यक्ति जसले उच्च स्थान राख्दै आफ्नो क्षेत्रको हरेक गतिविधिमा विभिन्न क्रियाकलाप गर्न सक्षम र अरूलाई प्रभावित पार्न सक्छ, ऊ नै नेता कहलाउन सक्छ ।
अरूको कामको प्रशंसा, अरूलाई विश्वास गर्ने, अरूको मद्दत गर्ने, म कहिल्यै गलत छैन नभन्ने, हामी गर्न सक्छौँ भन्ने विचारबाट उठेको मानिस नै नेता हो । तर, हाम्रो देशमा अरूको प्रशंसा, विश्वास, मद्दत, आफूले मात्र गर्न सक्ने र जीवनमा गल्ती गर्दै कहिल्यै गल्तीलाई स्वीकार नगर्ने व्यक्ति नेता बन्ने क्रियाकलापको पछिल्लो कडी जुत्ता प्रहारसँग सम्बन्धित छ भन्ने दह्रो प्रमाण हो । हुँदैन कहिल्यै नभन्ने, भनेको कुरा कहिल्यै पूरा नगर्ने रोगबाट ग्रसित नेताहरूको गतिविधिबाट वाक्कदिक्क भएका युवा जमात र रुष्ट नेपाली जनता, नेताको विगत र वर्तमानको भिन्नताबाट चिढिनु नै सभ्य समाजले स्वीकार नगर्ने कार्यलाई आत्मासात् गर्न पुग्नु हो ।
बीपी कोइराला भन्ने गर्थे– साहित्यमा ठूला मानिस पनि नाङ्गिन सक्छन्, तर राजनीतिमा बच्चाले पनि लुगा लगाउनुपर्छ । यो भनाइको ठीक विपरीत आफ्नो जीवनको अधिकांश समय माक्र्सवादी सिद्धान्तअनुसार समाज परिवर्तनको नारा दिँदै देशमा हिंसा, हत्या, अस्थिरता, महँगी, भ्रष्टाचार र जातीय घृणालाई फलाउँदै, फुलाउँदै आफैँद्वारा निर्मित संविधानलाई जन्म दिनेबित्तिकै मिल्काएर हिँड्ने नयाँ दर्शनका यात्री डाक्टर भट्टराइलाई जुत्ता प्रहार गरिनु सही थियो कि थिएन ? बहसको विषय बन्न सक्छ ।
एउटा राष्ट्रले निर्माण गर्ने नेताले देशलाई कति दुःख दिन सक्छ र कति फाइदा दिन सक्छ ? हेर्ने हो भने ध्वंशमा बाबुराम र निर्माणमा ली क्वान (सिंगापुर) हुन् भन्ने जान्ने युवाहरू नै आफ्नो भविष्य अन्धकार देख्दा जुत्ता हान्न तयार हुन्छन् भन्नुपर्ने स्थिति आइलागेको छ । सभ्य समाजले हिंसा र अभद्र व्यवहारलाई जायज मान्न सक्दैन, तर जनताको भावना र विद्रोहलाई सिद्धान्त, नीति, नियम र कानुनले रोक्न र छेक्न सक्दैन भन्ने प्रमाण पछिल्लो जुत्ता प्रकरण हो । आफ्नै सिद्धान्तको लुगा फालेर नयाँ विकासवादको फर्मुलामा हिँडेका डाक्टर भट्टराईलाई बीपीको भनाइले प्रभाव पार्न नसक्दा उनी आज नाङ्गो अवस्थामा आइपुगेका छन् ।
भाषण गर्न जान्ने, जेल बस्न पछि नहट्ने, झुटा कुरा गर्न खप्पीस, चिप्लो कुरा गर्न माहिर, जनताको जेसुकै होस् आफ्नो प्रगति निरन्तर होस् भन्ने चिन्तन नै उनीहरूको पहिलाको सिद्धान्त र हालको व्यवहार नमिल्नुका कारण हुन् । अलिअलि गान्धीको अहिंसामा लेनिनको हिंसा मिसाउने कला, वाल्मीकि (रत्नाकर डाँकु) को विगतसँग रामायणकालीन कथा जोड्दै आफ्नो छवि मिलाउने हर्कतले दिग्भ्रमित सोझा जनता र शिक्षित युवा जमातको थप्पड, कुर्सी र जुत्ता विद्रोहले नाथुराम गोड्से बनाउने त होइन ? सवाल गम्भीर छ ।
भारतको पुनामा १९ मे १९१० मा जन्मिएका (विनायक वामान राव गोड्सेका पुत्र) नाथुराम गोड्से जीवनभर गान्धीका प्रशंसक थिए । गान्धी सिद्धान्तले प्रभावित हिन्दू गोड्से गान्धीद्वारा १९४७ मा भारत विभाजन गरिएको घटनापछि विद्रोही बन्दै १९४८ मा महात्मा गान्धी हत्याको कारक बन्न पुगे । आफूले जीवनभर सही मानेको व्यक्तिको कामबाट असन्तुष्ट बन्दै सोही व्यक्तिको हत्या गर्न बाध्य हुने गोड्सेको विद्रोह नेपालमा भित्रिएको जुत्ता विद्रोहभन्दा माथि नपठाउन राजनीतिका खेलाडीहरू बाबुरामलगायत सबैले सोच्ने बेला भइसकेको छ ।
विश्व राजनीतिबाट प्रभावित भौतिकवादी संस्कार र संस्कृतिले जागृत युवाहरू फगत नेताको सिद्धान्त र चिप्ला कुरा सुन्दै उनीहरूको विगत र बर्तमान नियाल्दै बस्न तयार नहुने उद्घोष कतै गोड्से मार्ग रोज्न बाध्य हुँदै छैन ? वा उनीहरूको मनोभावनाले चाहेको न्यूनतम् मानवीय सुविधा प्राप्त नहुँदा गोड्से–मार्ग नै नयाँ सिद्धान्त बन्ने त होइन ? नीति र राजनीतिको भेदलाई समयमै व्यवस्थापन गर्न चुक्नुलाई राज्यले कतिसम्म र कहिलेसम्म थेग्न सक्ला ? तमाम घटनाबाट के निष्कर्षमा पुग्न सकिन्छ भने जुत्ता वा गोड्से–संस्कृतिको जग भनेको नेताहरूको सिद्धान्त र व्यवहारको फरकले जन्मने घटना हुन् । यसको व्यवस्थापन भनेको सिद्धान्त र व्यवहारमा एकरूपता नै हो । आगे जुत्ता खानेहरूकै मर्जी !