हमजायगा पथमा पुष्पकमलको दिल्ली यात्रा !
कक्षा ४ देखी एसएलसि सम्म अध्ययनको दौरान रोकेको गाडी चढने बिरलै सौभाग्य पाउँने हामी तात्कालिन विद्धार्थीहरुले बिभिन्न बाहिरीज्ञान यात्राकै समयमा पाएको आजैझै लाग्दछ । जाडो महिनामा ट्रक वा बसको छतमा र गर्मी महिनामा ट्रक वा बसको भित्र (भाडा नतिर्ने कारणले) कोचिदै यात्रागर्दा हामी भन्दा सिनियर दाजुहरुले यात्राको कठिनाईलाई सरल बनाउँने तरिका भारतिय हमजायगाको जोकले दिएको सम्झदैगर्दा केही अक्षर खर्चगर्ने निधो गर्दैछु ।
हमजायगा जो आफूलाई शक्तीशाली देखाउन आफ्नी श्रीमतीमाथी खुब रबाफसाथ बोल्ने गर्दथ्यो । हरेक रबाफमा श्रीमतीलाई नत्रभने भन्ने धम्कीलाई थेगोकै रूपमा प्रयोग गर्दथ्यो । नत्रभने भन्ने थेगोबाट हैरान श्रीमतीले एकदिन तातोपानीले नुहाउँन पानी तताउँन आदेशदिने पतीलाई नत्रभने के गर्नु हुन्छ त ? भनी झर्कोसंग जबाफ फर्काउँदा चिसैपानीले नुहाउँछु भनी भनेभन्दा हाम्रो पिडा हाँसोमा बिलाउँथ्यो । चिसोपानीले नुहाउँने हमजायगा कला नेपालमा कहिले देखी चल्यो त्यसको बारेमा सम्पूर्ण ज्ञानलिने आसय मेरो हैन र छैन तर ०४६ सालपछी हमजायगा पथको जन्म कसरी भयो सांराशमा बताउने जमर्को गर्दैछु ।
यथार्थमा तागत कमभएका ब्यबहारमा धाक र रबाफ देखाउने कलालाई हमजायगा पन र पथ भन्दा तिनै हमजायगालाईपनि न्याय हुन्छ भन्ने मेरो मान्यता छ र रहिरहनेछ । वास्तबिक रुपले कम कागजी रुपमामात्र हुने परिवर्तनले राजनैतिक हमजायगा बन्दै गरेका थुप्रैपात्र नेपाली राजनीतिमा पनि छन ।अझ नेपालमा हमजायगा शैलीका राजनैतिक पार्टीनै जन्मेको र सर्बसाधारण जनताले दिल्लीको दानापानीमा हुर्केका हमजायगाको धाकधम्की दश बर्ष भोगेकै हुन । जोकमा अस्तित्व राख्न सफल हमजायगा हुन कि नेपाली राजनीतिमा ध्वस्ं मच्चाउन सफल पुष्पकमल नामका हमजायगा हुन दुबैको रबाफ अरुले स्विकार गरुन्जेल रहने तथ्य नबुझ्ने मानिस सायद अब घटदैछन हाम्रो समाजमा ।
०५२ सालदेखी ब्यक्ती , समाज र राजनैतिकदलको अन्तर्बिरोधसंग खेल्दै कि त सिह्ंदरबारको बास कि त दिल्लीकोसाथ को मन्त्रलाई आफ्नै साथीमा प्रयोगगर्दै उठान गरिएको पुष्पकमल ध्वस्ंले तात्कालीन राजतन्त्रले सहयोग गरुन्जेल न त बिलायो न त चम्कियो ।०५८ सालमा हमजायगाकै देश भारतमा नेपाली हमजायगाले भारतिय चिसोपानीले नुहाउँने बाचागर्ने बित्तिकै भारतिय ध्वस्ंलाई पुष्पकमलका सेनाले प्राप्तगरेको असली तागत भारतियको थियो भन्न सुधिर शर्माको प्रयोगशालानै पढ्नुपर्ने थिएन । नेपालकै नामचिन पत्रकारहरुले सामान्यज्ञान सर्बसाधारण सम्म छरेकै थिए तात्कालीन समयमा ।
वास्तबमा हमजायगा जन्मने कारण हामै थिए । सायद जन्म हामीहरु बिचकै ले गरे होलान । नेपाली राजनीतिको सही ब्यबस्थापन हुन नसक्दा जन्मेको हमजायगाको लालनपालन तात्कालिन दरबारले साथै भरणपोषण , शिक्षा दिक्षा र उद्देश्यलक्ष्य निर्धारण दिल्लीले गरेथ्यो भन्नेकुरा अब त बाबुरामले पनि ओकल्छन होला । दिल्ली द्द्वारा नेपाल निर्मीत हमजायगाको पहिलो इनिङ नेपाली संस्था र सुरक्षा संयन्त्रलाई कमजोर पार्ने ,भौतिक संरचनालाई छतबिछत बनाउँदै नेपाली यूवालाई युद्धमा जाक्ने , ईसाइ धर्मलाई उर्बरभूमी बनाउने, जातिय सदभाब भडकाउने मिसनकासाथ खटाईएको थियो ।नेपालको दूरदराजमा बस्ने जो मानिस उनीहरुका मिसन बुझ्दथे उनीहरुको सफाया संकेतको रुपमा देखाउन मुक्तीनाथ अधिकारी ,पण्डित नारायण पोखरेल र यदु गौतमलाई बली दिनेले १७००० हजार नेपालीको रगत बगाउँनु पनि मिसनकै एकहिस्सा थियो कसैबाट छिपेको छैन । संबिधान सभा १ को चुनाबको अप्रत्यासित सफलताबाट भूँई छोडेको पुष्पकमलको दोश्रो इनिङमा गिरिजाबाबुको ब्यबस्थापनगर्न चुक्नु ,अनाबश्यक तबरले कटुवाल र पशुपतीको पुजारीमा हात हाल्नुले हुँदाखाँदाको प्रधानमन्त्रीपद त्याग गर्नुको पिडामा भारतको बिरुद्ध अण्टसण्ट बोल्दाको परिणामले बाबुरामलाई प्रधानमन्त्री बनाउँदै उनको महत्वकाँक्षामा प्रहार भएकैहो । संबिधानसभा २ को चुनाब पछीको पुष्पकमलको औकात बाबुरामको दर्ह्रो उपस्थितिले झन कमजोरहुँदा भारतसंग माफी मगाईदिने च्यानल समेत नपाउँनुको हमजायगाको नत्रभने थेगो संबिधान जारी पश्चात सैनिक मन्चमा पोखेकै हुन । सुगौली सन्धीपछी नेपालले सिरउचो गर्दै कठोर नाकाबन्दी बिच भारत चीन बिचको नेपाल संबन्ध सन्तुलीत बन्दैगर्दा दिल्ली मार्फत देउवालाई प्रयोगगर्दै दोश्रोपटक पुष्पकमलको सिहदरबारको आगमन ०५८ सालको लिखतलाई मनाउँन बाध्य पार्नुहो भन्नेकुरा निधीले मोदीलाई बुझाएको पत्र लिकहुने बितित्कै सबैले थाहा पाउनेछन ।
संबिधानको कार्यान्बयन गर्ने समयमा संसोधनको आबश्यक छैन भन्नुलाई जबर्जस्ती मधेष बिरोधी देखाउनु र संबिधान संसोधन प्रस्ताबलाई भारतसंग जोडेर प्रचार गरियो भन्ने कुरामा पुष्पकमलको के स्वार्थ छ ? बुझ्नुपर्ने मुल सवाल यही हो । भारतिय अंगिकृतहरु नेपाली सत्ताको प्रमुख स्थानमा हुनुपर्छ भन्नेमाग मधेषको कसरी हुन सक्छ ? जब हाम्रा नेपाली दाजुभाई नै मधेषबाट त्यही पदमा पुग्न संभब छभने मधेषीको नाममा भारतिय अंगिकृतलाई त्यो अबशर दिनुपर्छ भन्ने माग मधेषको हो की भारत को ? पुष्पकमलको दोश्रो कार्यकाल को उदयमा यो काम प्रमुख रुपमा छ भन्नेकुरा मधेषको कामकाजको भाषा हिन्दी बनाउँने कुटिल खेलको स्वीकारोक्ती आयोग गठनले प्रमाणित गरी सकेकै छ । संबिधान जारी हुँदैगर्दा हमजायगा पथमा लम्किन तयार पुष्पकमलले भारतिय पानी छामेकैहुन । ओलीलाई बोक्नुको कारणपनि त्यही पानीनै थियो । भारतिय पूर्वराजदूत सूदको पालादेखी चिसिएको पानी ओलीसत्ता लम्बीरहँदा तातेको पानीले नुहाउँने अबशर झन झन टाढा हुँदैजाँदा माथीका कामगर्न राजी हुँदै धन र ज्यानको लागी चिसोपानीले नुहाउँन तयार भएकाहुँन । हमजायगा पथमा लम्केका पुष्पकमल छिटोभन्दा छिटो भारत जानुको मतलब चीनलाई भारतिय स्वार्थको मुताबिकमात्र नेपाल प्रबेशगर्ने वाताबरण बनाउँने साथै दुनियाको परिवर्तनलाई आँखा चिम्ल्ँदै भारतकै निगाहमा बाँच्न राजीछौं भन्नु र संबिधानमा भारतिय स्वार्थलाई सुनिस्चित गर्न तयार हुँदै भारतिय बाह्रौं खेलाडी बाबुरामलाई पाखा लगाउँनुहो भन्नेकुरा करीब करीब जानाकारीकै बिषय हुँन ।
अन्तमा , दशबर्षसम्म भारतिय योजनामा हिँसा र द्द्वंस मच्चाउँदै करीब १५ खर्बको आर्थिक नोक्सानी गर्न सफलहुँदै संबिधान सभाबाट जारी संबिधानको कार्यान्बयन नहुँदै भारतिय चिसो पानीले नुहाउँन तयारहुने पुष्पकमलको दिल्ली यात्रा हमजायगा पथ नै हो भन्नेहरुको जमात बढ्दैछ ।प्रधानमन्त्री पदलाई तुच्छ मान्ने स्वर्गीय गणेशमान बाँचेका भए पुष्पकमल को हमजायगा पथलाई के भन्थे होलान ? आम नेपालीको कौतुहल कहिल्यै नमेटिने पुष्पकमलको दिल्लीयात्रा हमजायगा पथको नाममा अमर रहनेछ !!!
हमजायगा जो आफूलाई शक्तीशाली देखाउन आफ्नी श्रीमतीमाथी खुब रबाफसाथ बोल्ने गर्दथ्यो । हरेक रबाफमा श्रीमतीलाई नत्रभने भन्ने धम्कीलाई थेगोकै रूपमा प्रयोग गर्दथ्यो । नत्रभने भन्ने थेगोबाट हैरान श्रीमतीले एकदिन तातोपानीले नुहाउँन पानी तताउँन आदेशदिने पतीलाई नत्रभने के गर्नु हुन्छ त ? भनी झर्कोसंग जबाफ फर्काउँदा चिसैपानीले नुहाउँछु भनी भनेभन्दा हाम्रो पिडा हाँसोमा बिलाउँथ्यो । चिसोपानीले नुहाउँने हमजायगा कला नेपालमा कहिले देखी चल्यो त्यसको बारेमा सम्पूर्ण ज्ञानलिने आसय मेरो हैन र छैन तर ०४६ सालपछी हमजायगा पथको जन्म कसरी भयो सांराशमा बताउने जमर्को गर्दैछु ।
यथार्थमा तागत कमभएका ब्यबहारमा धाक र रबाफ देखाउने कलालाई हमजायगा पन र पथ भन्दा तिनै हमजायगालाईपनि न्याय हुन्छ भन्ने मेरो मान्यता छ र रहिरहनेछ । वास्तबिक रुपले कम कागजी रुपमामात्र हुने परिवर्तनले राजनैतिक हमजायगा बन्दै गरेका थुप्रैपात्र नेपाली राजनीतिमा पनि छन ।अझ नेपालमा हमजायगा शैलीका राजनैतिक पार्टीनै जन्मेको र सर्बसाधारण जनताले दिल्लीको दानापानीमा हुर्केका हमजायगाको धाकधम्की दश बर्ष भोगेकै हुन । जोकमा अस्तित्व राख्न सफल हमजायगा हुन कि नेपाली राजनीतिमा ध्वस्ं मच्चाउन सफल पुष्पकमल नामका हमजायगा हुन दुबैको रबाफ अरुले स्विकार गरुन्जेल रहने तथ्य नबुझ्ने मानिस सायद अब घटदैछन हाम्रो समाजमा ।
०५२ सालदेखी ब्यक्ती , समाज र राजनैतिकदलको अन्तर्बिरोधसंग खेल्दै कि त सिह्ंदरबारको बास कि त दिल्लीकोसाथ को मन्त्रलाई आफ्नै साथीमा प्रयोगगर्दै उठान गरिएको पुष्पकमल ध्वस्ंले तात्कालीन राजतन्त्रले सहयोग गरुन्जेल न त बिलायो न त चम्कियो ।०५८ सालमा हमजायगाकै देश भारतमा नेपाली हमजायगाले भारतिय चिसोपानीले नुहाउँने बाचागर्ने बित्तिकै भारतिय ध्वस्ंलाई पुष्पकमलका सेनाले प्राप्तगरेको असली तागत भारतियको थियो भन्न सुधिर शर्माको प्रयोगशालानै पढ्नुपर्ने थिएन । नेपालकै नामचिन पत्रकारहरुले सामान्यज्ञान सर्बसाधारण सम्म छरेकै थिए तात्कालीन समयमा ।
वास्तबमा हमजायगा जन्मने कारण हामै थिए । सायद जन्म हामीहरु बिचकै ले गरे होलान । नेपाली राजनीतिको सही ब्यबस्थापन हुन नसक्दा जन्मेको हमजायगाको लालनपालन तात्कालिन दरबारले साथै भरणपोषण , शिक्षा दिक्षा र उद्देश्यलक्ष्य निर्धारण दिल्लीले गरेथ्यो भन्नेकुरा अब त बाबुरामले पनि ओकल्छन होला । दिल्ली द्द्वारा नेपाल निर्मीत हमजायगाको पहिलो इनिङ नेपाली संस्था र सुरक्षा संयन्त्रलाई कमजोर पार्ने ,भौतिक संरचनालाई छतबिछत बनाउँदै नेपाली यूवालाई युद्धमा जाक्ने , ईसाइ धर्मलाई उर्बरभूमी बनाउने, जातिय सदभाब भडकाउने मिसनकासाथ खटाईएको थियो ।नेपालको दूरदराजमा बस्ने जो मानिस उनीहरुका मिसन बुझ्दथे उनीहरुको सफाया संकेतको रुपमा देखाउन मुक्तीनाथ अधिकारी ,पण्डित नारायण पोखरेल र यदु गौतमलाई बली दिनेले १७००० हजार नेपालीको रगत बगाउँनु पनि मिसनकै एकहिस्सा थियो कसैबाट छिपेको छैन । संबिधान सभा १ को चुनाबको अप्रत्यासित सफलताबाट भूँई छोडेको पुष्पकमलको दोश्रो इनिङमा गिरिजाबाबुको ब्यबस्थापनगर्न चुक्नु ,अनाबश्यक तबरले कटुवाल र पशुपतीको पुजारीमा हात हाल्नुले हुँदाखाँदाको प्रधानमन्त्रीपद त्याग गर्नुको पिडामा भारतको बिरुद्ध अण्टसण्ट बोल्दाको परिणामले बाबुरामलाई प्रधानमन्त्री बनाउँदै उनको महत्वकाँक्षामा प्रहार भएकैहो । संबिधानसभा २ को चुनाब पछीको पुष्पकमलको औकात बाबुरामको दर्ह्रो उपस्थितिले झन कमजोरहुँदा भारतसंग माफी मगाईदिने च्यानल समेत नपाउँनुको हमजायगाको नत्रभने थेगो संबिधान जारी पश्चात सैनिक मन्चमा पोखेकै हुन । सुगौली सन्धीपछी नेपालले सिरउचो गर्दै कठोर नाकाबन्दी बिच भारत चीन बिचको नेपाल संबन्ध सन्तुलीत बन्दैगर्दा दिल्ली मार्फत देउवालाई प्रयोगगर्दै दोश्रोपटक पुष्पकमलको सिहदरबारको आगमन ०५८ सालको लिखतलाई मनाउँन बाध्य पार्नुहो भन्नेकुरा निधीले मोदीलाई बुझाएको पत्र लिकहुने बितित्कै सबैले थाहा पाउनेछन ।
संबिधानको कार्यान्बयन गर्ने समयमा संसोधनको आबश्यक छैन भन्नुलाई जबर्जस्ती मधेष बिरोधी देखाउनु र संबिधान संसोधन प्रस्ताबलाई भारतसंग जोडेर प्रचार गरियो भन्ने कुरामा पुष्पकमलको के स्वार्थ छ ? बुझ्नुपर्ने मुल सवाल यही हो । भारतिय अंगिकृतहरु नेपाली सत्ताको प्रमुख स्थानमा हुनुपर्छ भन्नेमाग मधेषको कसरी हुन सक्छ ? जब हाम्रा नेपाली दाजुभाई नै मधेषबाट त्यही पदमा पुग्न संभब छभने मधेषीको नाममा भारतिय अंगिकृतलाई त्यो अबशर दिनुपर्छ भन्ने माग मधेषको हो की भारत को ? पुष्पकमलको दोश्रो कार्यकाल को उदयमा यो काम प्रमुख रुपमा छ भन्नेकुरा मधेषको कामकाजको भाषा हिन्दी बनाउँने कुटिल खेलको स्वीकारोक्ती आयोग गठनले प्रमाणित गरी सकेकै छ । संबिधान जारी हुँदैगर्दा हमजायगा पथमा लम्किन तयार पुष्पकमलले भारतिय पानी छामेकैहुन । ओलीलाई बोक्नुको कारणपनि त्यही पानीनै थियो । भारतिय पूर्वराजदूत सूदको पालादेखी चिसिएको पानी ओलीसत्ता लम्बीरहँदा तातेको पानीले नुहाउँने अबशर झन झन टाढा हुँदैजाँदा माथीका कामगर्न राजी हुँदै धन र ज्यानको लागी चिसोपानीले नुहाउँन तयार भएकाहुँन । हमजायगा पथमा लम्केका पुष्पकमल छिटोभन्दा छिटो भारत जानुको मतलब चीनलाई भारतिय स्वार्थको मुताबिकमात्र नेपाल प्रबेशगर्ने वाताबरण बनाउँने साथै दुनियाको परिवर्तनलाई आँखा चिम्ल्ँदै भारतकै निगाहमा बाँच्न राजीछौं भन्नु र संबिधानमा भारतिय स्वार्थलाई सुनिस्चित गर्न तयार हुँदै भारतिय बाह्रौं खेलाडी बाबुरामलाई पाखा लगाउँनुहो भन्नेकुरा करीब करीब जानाकारीकै बिषय हुँन ।
अन्तमा , दशबर्षसम्म भारतिय योजनामा हिँसा र द्द्वंस मच्चाउँदै करीब १५ खर्बको आर्थिक नोक्सानी गर्न सफलहुँदै संबिधान सभाबाट जारी संबिधानको कार्यान्बयन नहुँदै भारतिय चिसो पानीले नुहाउँन तयारहुने पुष्पकमलको दिल्ली यात्रा हमजायगा पथ नै हो भन्नेहरुको जमात बढ्दैछ ।प्रधानमन्त्री पदलाई तुच्छ मान्ने स्वर्गीय गणेशमान बाँचेका भए पुष्पकमल को हमजायगा पथलाई के भन्थे होलान ? आम नेपालीको कौतुहल कहिल्यै नमेटिने पुष्पकमलको दिल्लीयात्रा हमजायगा पथको नाममा अमर रहनेछ !!!