प्राङ्गारिक कृषि खेती

-प्राङ्गारिक कृषि रासायनिक पदार्थको विकल्पमा प्राङ्गारिक पदार्थको मात्र प्रयोग गरी गरिने कृषि प्रणाली हो ।

-यो एउटा समग्र उत्पादन प्रणाली हो जसको मूल आधार कृषि र पशुपालन हो । यसले आफ्नो फार्म भन्दा बाहिरबाट आपूर्ति हुने कृत्रिम कृषि सामाग्रीहरु जसले वातावरण र स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पार्छ त्यस्तालाई निरुत्साहित गर्छ र आन्तरिक व्यवस्थापनलाई बढी जोड दिन्छ ।

-प्राङ्गारिक खेतीको मुख्य उद्देश्य भनेको पारिस्थितिक प्रणालीमा सन्तुलन कम लागतमा गुणस्तरीय खाद्यबस्तु उत्पादन हो । यो हासिल गर्न संभव भए जति खेती प्रणाली जैविक र यान्त्रिक उपायको खोजी गर्दै वनस्पति र जीवजन्तुको जैविक तथा वंशाणु क्षमताको अधिकतम प्रयोग गरिन्छ ।

-प्राङ्गारिक उत्पादनमा उपयुक्त बालीचक्र बालीको अवशेष कोशेबाली सूक्ष्मजीवाणु मल हरियोमल कम्पोष्ट मल गाईबस्तु र पशुपंक्षीको मलमूत्र मानव मलमूत्र खलि हाडको धुलो बजारमा उपलब्ध हुने फोहोरमैला पशुपंक्षीको अवशेषमा आधारित हुन्छ ।

-बोट विरुवामा लाग्ने कीरा नियन्त्रणका लागि मित्रजीवहरु एवं वनस्पतिबाट उत्पादित जैविक विषादिको प्रयोग गरिन्छ । त्यसै गरी झारपात रोकथामका लागि भौतिक कृषिगत कार्य र जैविक विधि अपनाईन्छ ।